The Moon
Earths companion
General information
Earthrise
-Picture, NASA
The Eagle
Eclipse
Tides and phases
Angle-ing at a distance
Formation
Original text in Icelandic
Tunglið (máninn) er eini náttúrulegi fylgihnöttur jarðar. Tunglið er fimmta stærsta tungl sólkerfisins á eftir Ganýmedesi, Títan, Kallistó og Íó. Það er nokkuð stórt miðað við jörðina eða tæplega fjórðungur af þvermáli jarðar. Tunglið er þannig stærsti fylgitungl sólkerfisins miðað við stærð móðurreikistjörnunnar.
Augljóstustu og áþreiðanlegustu áhrif tunglsins á jörðin eru sjávarvöll. Þau verða vegna þyngdartogs milli jarðar og tunglsins. Þessir sömu flóðkraftar hafa orðið til þess að tunglið snýr alltaf sömu hliðinni að jörðinni. Tunglið snýst einn hring umhverfis jörðina á sama tíma og það snýst einn hring um möndul sinn. Þegar tunglið snýst einn hring umhverfis jörðina eru mismunandi hlutar þess upplýstir frá jörðu séð sem leiðir til kvartilaskipta.
Frá jörðu séð er tunglið rétt nógu langt í burtu til að sýnast álíka stórt á himninum og sólin. Hornstærð beggja hnatta á himninum er hálf gráða eða svo vegna þess að sólin er 400 sinnum stærri að þvermáli en tunglið en líka 400 sinnum lengra í burtu.
Sönnunargögn, sem meðal annars var aflað í tunglferðunum, benda til þess að tunglið hafi myndast eftir árekstur hnattar á stærð við Mars við jörðina í árdaga sólkerfisins. Við áreksturinn þeyttist efni út í geiminn sem að lokum myndaði tunglið.
Sævar Helgi Bragason (2010). Jörðin. Stjörnufræðivefurinn. http://www.stjornufraedi.is/jordin (sótt: 17. 11. 2014).