Q koorts
Wat is Q koorts?
Q- koorts is een infectie bij schapen, geiten en koeien die wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii. Ook de mens kan besmet raken met Q- koorts. De oorzaak van de ziekte was lang onbekend. Daarom werd de ziekte ‘Query fever’ (vraagteken koorts) genoemd. Dat werd later Q-koorts
Symptomen bij het dier
Bij dieren verloopt de ziekte meestal symptoom loos. Bij geiten en schappen wordt wel eens een abortus-uitbraak gezien als gevolg van de Q-koorts. Deze dieren scheiden net als symptoom loze dragers bij het bevallen zeer veel bacteriën uit. De ouderdieren kunnen lijden aan een ontsteking van de baarmoeder.
Symptomen bij de mens
Bij de mens kunnen er de volgende griepachtige symptomen voorkomen: Koorts, hoofdpijn, zweten, spierpijn, rillingen, braken en diarree.
Na 1 tot 2 weken treedt er herstel op. In heel enkele gevallen kunnen er ernstige complicaties optreden zoals een hartklepontsteking.
Zwangere vrouwen en mensen met een verlaagde weerstand hebben meer kans op complicaties. Zwangere vrouwen kunnen hierbij een miskraam krijgen.
Hoe vind besmetting plaats?
Besmettingen tussen mens en dier maar ook tussen dieren onderling treedt vooral door inademing van besmet stof uit stallen en weilanden maar ook via direct contact met besmette dieren en het drinken van rauwe melk. Ook het verplaatsen van mest door middel van schoenzolen en auto banden kan besmetting veroorzaken.
Incubitatietijd
De incubatietijd varieert van 2 tot 48 dagen, met een gemiddelde periode van 14 tot 24 dagen
Voorzorgsmaatregelen
Voor runderen, geiten en schapen is het vanaf 2009 verplicht om op kinderboerderijen, dierentuinen, zorgboerderijen, rondtrekkende kuddes en bedrijven die lammetjes- aai dagen houden verplicht. Andere hobby schapen en geiten houders kunnen hun dieren vrijwillig laten vaccineren en zij kunnen zich aanmelden via de website van de gezondheidsdienst voor dieren.
Schapen en geiten worden in het eerste jaar twee keer ingeënt met 3 weken er tussen en daarna worden ze een keer per jaar gevaccineerd.
Voor de mens is er geen vaccinatie mogelijk
Hygiënische voorzorgsmaatregelen
Uitmestverbod: Als er op een bedrijf Q-koorts is vastgesteld, moet de mest na verwijdering uit de stal eerst 30 dagen afgedekt opgeslagen worden voordat je het mag uitrijden of afvoeren.
Bezoekverbod: Alleen mensen die vanwege hun beroep of bedrijf langskomen, mogen in de stallen van het bedrijf.
Afvoerverbod: dieren mogen alleen voor slachtdoeleinden worden afgevoerd van uit het bedrijf. Er gelden uitzonderingen voor lammeren jonger dan 4 weken en voor opfokdieren.
Aanvoerverbod: tenzij de dieren zijn gevaccineerd.
Het is verplicht om de administratie met betrekking tot de mest, het bestrijden van ongedierte en de beschikbaarheid van bakken in de stal voor het verzamelen van nageboorten bij te houden.
Vragen
1. Bij welke dieren kan Q koorts voorkomen?
2. Is Q koorts besmettelijk voor de mens?
3. Door wat wordt Q koorts veroorzaakt?
4. Hoe werd Q koorts vroeger genoemd?
5. Hoe vind besmetting met Q koorts plaats?