Zandvoort aan zee
Zin in Zandvoort is zin in plezier!
Mijn pittoreske dorp
Geschiedenis van Zandvoort
Zandvoort was al in 1100 bekend en heette toen Sandevoerde; een samenstelling van zand en voorde. Tot 1722 was het gebied in handen van de heren van Brederode. Eeuwenlang leefde het dorp van de visvangst, maar in de 19e eeuw ontstonden er andere bronnen van bestaan. In het Verenigd Koninkrijk kwam het zeebaden op, en de Zandvoortse arts dr. Mezger introduceerde dit gebruik in Zandvoort. In 1828 werd het eerste badhuis in gebruik genomen. Tal van beroemdheden trokken naar Zandvoort, onder wie Elisabeth van Oostenrijk-Hongarije in 1884 en 1885; ter herdenking aan haar bezoeken werd op 28 augustus 2004 een borstbeeld van haar onthuld.
Halverwege de 19e eeuw nam ook de aardappelteelt in de duinen een grote vlucht. In 1881 werd station Zandvoort aan Zee aangesloten op het spoorwegnet, en in 1899 volgde een elektrische tramverbinding met Haarlem (later uitgebreid tot Amsterdam), wat het badtoerisme flink bevorderde. Het fraaie stationsgebouw staat er thans nog steeds. Door de opkomst van het massatoerisme en de snelle treinverbinding nam het percentage vreemdelingen toe en kwamen het dialect en andere lokale cultuuruitingen langzaamaan in de marge.
Bij de aanleg van de spoorweg in 1881 waren er twee stations, Zandvoort Bad en Zandvoort Dorp, zoals op de kaart te zien is. Om de ver afgelegen station Bad te verbinden met het dorp werd een experimentele elektrische tram aangelegd[1] In 1882 was elektrische tractie op spoor helemaal nieuw en Zandvoort was de tweede elektrische tramlijn in de wereld na de demonstratie bij een expositie in Berlijn. De primitieve stroomvoorziening was via de rails net als bij een modelbaan. Dit experiment was geen succes en de lijn werd snel omgebouwd tot een betrouwbare paardentram.[2] Na 1905 werd de huidige kopstation aangelegd dichter bij het dorp. De paardentram werd kort daarna in 1908 opgeheven daar deze geen nut meer had.