Aardrijkskunde Alaska
Afbraak en opbouw van ijs in Alaska
Gletsjers in Alaska (Bobien)
Een Gletsjer is een ijsmassa die gevormd wordt op land en dik en groot genoeg is om bergafwaarts te stromen
Gletsjers, inclusief de Antarctische en Groenlandse ijskap, bedekken circa 15 miljoen km² aardoppervlak en bevatten 29 miljoen km³ ijs, ongeveer 87% van alle zoet water op aarde.
Hoog in de bergen valt er het hele jaar sneeuw. Zelfs in juli en augustus valt er sneeuw. Die sneeuw heeft op steile wanden van de toppen geen houvast en valt dan in de kommen ertussen.
Een firnbekken is een verzamelbekken van sneeuw hoog in de bergen.
In een firnbekken stapelt de sneeuw zich jaar na jaar op. De onderste lagen worden door het gewicht van sneeuw erbovenop samengeperst tot ijs. Is de bekken vol, dan glijdt een ijstong langzaam over de rand in de richting van het dal. De snelheid van een Gletsjer gaat niet meer dan 40 à 50 m per jaar. Doordat het lager in het dal steeds warmer wordt zal de ijstong nooit verder het dal in komen. Het ijs aan het einde smelt, er ontstaat Gletsjerrivier.
Een bekende gletsjer in Alaska is de Hubbard-gletsjer. Deze gletsjer komt uit de zee, voortdurend breken er grote stukken ijs af die in de zee belanden. De Hubbard-gletsjer wordt soms korter of langer.
Ijstijd in Alaska (Bobien)
Een ijstijd is een koude periode waarin zich op het land uitgestrekte ijskappen vormen. In de geschiedenis van de aarde zijn er koude perioden geweest. In zo’n periode daalde de temperatuur gemiddeld niet meer dan 5°C, maar er viel in de winter meer sneeuw dan dat er in de zomer smolt.
De aanwezigheid van een sneeuwdek zorgt voor meer weerkaatsing van zonnestralen, waardoor het nog kouder wordt. De sneeuw hoopte zich steeds meer op en werd samengedrukt ijs. Dat zorgde voor een aangroei van gletsjers. In de laatste 2,5 miljoen jaar zijn er veel ijstijden geweest. Ze duren gemiddeld 80.000 tot 100.000 jaar.
Tussen de Glacialen door warmde het klimaat op aarde dan weer enkele graden op.
Die perioden noem je Interglacialen, deze duurden nooit langer dan 10.000 tot 20.000 jaar. Wij leven nu in een Interglaciaal.
Archeologen hebben op Alaska de resten ontdekt van twee baby’s uit de ijstijd. Het gaat om een kind van twee weken en een baby die al in de baarmoeder stierf. Waarschijnlijk 11.500 jaar geleden.
Platentektoniek vorming van Alaska (Berend)
Alaska is gevormd door Platentektoniek deze platen hebben duizenden kilometers afgelegd en hebben een oppervlakte van duizenden kilometers. Door de druk van de aardkorst worden deze platen bij elkaar gehouden. Alaska ligt vlakbij de Noordpool waardoor er gletsjers zijn ontstaan. Deze gletsjers hebben gezorgd voor verschillende glaciale landschapsvormen. In berggebieden schuurden de gletsjers Trogdalen (uitgesleten gebied in de vorm van een U met steile bergwanden en een vlakke dalbodem. In Alaska zijn deze trogdalen ondergelopen met zeewater. Hier heet het een fjord. Deze fjorden trekken jaarlijks veel bezoekers ook heeft dit een prachtig uitzicht over het landschap van Alaska. Omdat vroeger op een bepaalde plek in Alaska een ondiepe zee lag werd daar sediment afgezet. Door het gewicht van boven werd dit samengedrukt. Hier ontstonden stenen die zo hard werden dat ze beter tegen erosie kunnen. Als deze stenen uit elkaar vallen is er kans dat daar fossielen van de zeediertjes die vroeger in die zee geleefd hebben tevoorschijn komen.
Man valt in Gletsjerspleet (Berend)
Zaterdag 19 maart is in Alaska een man in een gletsjerspleet gevallen. Deze gletsjer spleet is ontstaan doordat de bovenkant van de gletsjer langzamer beweegt dan de onderkant. Dit komt omdat de weg die de gletsjer aflegt steiler wordt. Op de dag van het ongeval was deze man was aan het sleeën met zijn honden over een gletsjer in Alaska, dit was rond 09:00 in de ochtend. Die man vertelde tegen ons dat hij ongeveer 4 kilometer had afgelegd toen het gebeurde. Hij heeft zeker 7 uur vast gezeten in de gletsjerspleet toen een buurtbewoner hem hoorde roepen. Deze man had geluk dat hij niet 50 meter verderop was gevallen aangezien hij dan tegen de middenmorene (twee gletsjers komen samen en laten daar puin achter) was gevallen anders was er kans dat hij het niet had overleefd. Een paar dagen daarvoor was er ook al een ongeval gebeurt.
Bronnen
De bron van Berend voor "Man valt in Gletsjerspleet" is het Basis boek de geo.
De bronnen van Berend voor "Platentektoniek vorming van Alaska" zijn Basis boek de geo en http://www.alaska-info.nl/alaska_geologie_van_alaska.html.
De bronnen van Bobien voor "Gletsjers in Alaska" zijn Basis boek de geo en https://nl.wikipedia.org/wiki/Gletsjer.
De bronnen van Bobien voor ''ijstijd in Alaska"" zijn Basis boek de geo en http://www.scientias.nl/resten-van-twee-ijstijd-kinderen-ontdekt-op-alaska/.