Beenderen en spierstelsel
Jitske en Maaike
Beenderen
Gewrichten en spieren maken beweging mogelijk. Beenderen bestaan uit stevig beenweefsel of wat soepeler kraakbeen. Dit kraakbeen zit dan ook bij gewrichten, tussen de wervels en bij het borstbeen waar een zekere speling nodig is. Het skelet geeft stevigheid aan het lichaam, beschermt de organen en is een onderdeel van het bewegingsorgaan.
Ons skelet bestaat uit tweehonderd botten die vorm en steun geven aan ons lichaam. Een deel van de botten is stevig met elkaar vergroeit, zoals de schedel en de bovenkaak. Deze worden versterkt door ligamenten (gewrichtsbanden). Binnen in je gewrichten zitten synovia (gewrichtssmeer)deze slijmachtige stof zorgt voor een glijdende beweging.
Gewrichten bestaan uit twee of meer botten die ten opzichte van elkaar kunnen scharnieren. De gewrichten worden onderscheiden door de beweging die er mee gemaakt kan worden. Scharniergewrichten, zoals in de elleboog en de knie, laten bewegingen in één richting toe. De draai-, kogel-, zadel- en schuifgewrichten kunnen in twee of meer vlakken bewegen.
Beschermend kapsel
Onze gewrichten zijn ingepakt in een beschermend kapsel: het gewrichtskapsel. Dit is strak bindweefsel dat van binnen met slijmvlies is bekleed.
Het zorgt er door afscheiding van een taaie vloeistof voor dat de gewrichten makkelijk kunnen scharnieren. Dit 'gewrichtssmeer' voorkomt slijtage. Gewrichtspijn ontstaat mede door een gebrek aan gewrichtskapsel.
Aandoeningen aan de beenderen van binnen uit
- Rachitis (Engelse ziekte) kinderziekte die ontstaat door een te kort van vitamine D.
- Osteoporose (bot ontkalking) Botten worden poreus en krijgen dan gaatjes net zoals een bros.
- Artrose (gewrichtsslijtage) gewrichten zijn pijnlijk, gezwollen en kunnen moeilijk bewegen.
- Reuma (chronische gewrichtsontsteking) kan acuut optreden en ontstaat door een bacteriële infectie. Kinderen kunnen ook reuma krijgen. De chronische vorm reumatoïde atritis komt vooral bij volwasenen voor. Symtomen zijn kleinere gewrichten zwellen en handen en voeten kunnen vervormen.
- Scoliose ( afwijking aan de wervelkolom) is een krommig aan de wervelkolom. Deze word in de meeste gevallen na het dragen van een corset vastgezet.( spondylodese)
Aandoeningen aan de beenderen van buiten uit
- Hematoom is een blauwe verkleuring van de huid.
- Ongecompiceerde fractuur is een gebroken bot onder de huid.
- Gecompliceerde fractuur is een gebroken bot die door de huis heen steekt.
- Greenstick fractuur ontstaat vaak bij kinderen. Dit is een scheurtje in het bot, maar bot het bot is niet gebroken.
- Distorsie hierbij zijn de banden overrekt of gescheurt.
Spierstelsel
Het menselijk lichaam telt naast de gewrichten meer dan zeshonderd spieren, met elk een eigen functie. Sommige spieren zorgen voor de voortbeweging, andere zijn betrokken bij bijvoorbeeld de ademhaling, de hartslag of de spijsvertering. Een lichaam heeft 3 soorten spieren:
- dwarsgestreepte skeletspieren
- gladde spieren ( trekken onwillekeurig samen)
- zelfstandige hartspierDe skeletspieren zijn aan de uiteinden door middel van pezen aan de beweegbare beenderen verbonden. Zij zorgen ervoor dat de gewrichten kunnen bewegen. Ze bestaan uit spiervezels en kunnen zich samentrekken. Als de spier zich spant, trekt deze aan de pees. Hierdoor beweegt het bot. Wanneer deze spieren overbelast worden, krijg je last van spierpijn. Wanneer je spieren traint, belast je deze net iets meer dan je spieren eigenlijk aankunnen. Er ontstaan kleine scheurtjes in het weefsel van deze spieren, ze raken dus beschadigd. Je spieren herstellen zich zelf weer, en willen voorkomen dat ze een volgende keer bij een zelfde belasting weer beschadigd raken. Ze maken zich zelf dus iets dikker.
Aandoeningen aan de spieren.
- Spieratrofie hierbij verschrompelen de spieren.
- Spierdystrofie spieren houden op van functioneren.
- Ziekte van Duchenne een vorm van spierdystrofie die alleen bij jongens voorkomt.
- Tendinitis is een ontsteking aan de pees
- Chorea van huntington is een erfelijke spierziekte waarbij de hersenen worden aangetast. Hierdoor ontstaan er onwillekeurige bewegingen.
Weetjes
Baby's kunnen zo makkelijk hun voeten in hun mond steken omdat ze geboren worden zonder knieschijven. Die ontwikkelen zich pas in hun tweede en zesde levensjaar.
Het kleinste bot in het lichaam is het stijgbeugeltje (oorbeentje) , welke 2mm lang is.
De lengte van uw elleboog tot uw pols is hetzelfde als de lengte van uw voet.
De kleinste spier in het menselijk lichaam is de stijgbeugel (stapedius). Dit spiertje zit in je oor en zorgt ervoor dat je oren een beetje beschermd worden tegen hele luide herrie. De grootste spier is de grote bilspier en de belangrijkste is de hartspier.
Het gezicht telt ongeveer 60 spieren. Lachen is gemakkelijker dan fronsen. Om te lachen hebben we 20 spieren nodig, om het voorhoofd te fronsen meer dan 40.
Zo'n 40% van het lichaamsgewicht bestaat uit spieren.