RABELA
Musika tresna
Rabela (XIII-XVIII)
Ni Rabela antzinako hari-instrumentua naz, XIII-XVIII. mendeetan erabili zena. Zenbaiten ustez, biolinaren aitzindaria naz. Goitik behera ebakitako udare luze baten itxura daukat, eta hiru harikoa naz gehienetan. Neurri desberdinak daukadaz, eta, haien arabera, soprano, kontralto, tenor edo baxu izan zitekeen.Biolinaren antzekoa naz. Itxura ezberdina duen erresonantzi kaxa eta kirtena zurezkoak izaten dira. Arruntek, zurdazko bi soka daukaguz.Gu soinujole honek XIX. mende arteko dokumentu zahar askotan agertzen naz.Gaur egun, arrabita (euskaraz) "violina" (erdaraz) ia erabat onartua dago, baina aurreko eta ondorengo dokumentazio zaharra ikusiz, garbi dago izendapen honekin nahasturik agertzen direla antzekoak diren bi soinu-tresna desberdinak (erdaraz, rabel eta violín).Amerika Latinan nago,hau da,Panaman eta Chilen,hau da, Isla Grande de Chiloen.Kantabrian oraindik erabiltzen nabe,Panaman ere baia orain biolinaren ordez ordezkatu nabe.Nirelako oso gutxi geratzen dira munduan.Egur zati batez eginda nago.Nirelako bi tipo esberdin dagoz era mediebalekoa eta oraingoa tradizionala.España gehiago erabili naute tradizionala nazelako.Nire jabea
La Robla:Mario y el rabel
(1-30) CLAUDIO GÓMEZ (1º rabelista campurrianu) San Mateo 2011
Iniciacion al Rabel