Filips II
PO geschiedenis Nederlandse Opstand
Filips II, vorst over de Nederlanden
Aan het einde van het onderzoek ga je je kennis over het onderwerp testen door het maken van een eindtoets.
Doelen
Wat zijn de doelen van de opdracht:
- Je kunt personen en gebeurtenissen in de juiste tijd plaatsen
- Je kunt je een beeld vormen van de tijd waarin Filips II leefde
- Je kunt je inleven in Filips II tijdens bepaalde situaties
- Je kunt de ontwikkeling in de relatie tussen FIlips II en Willem van Oranje uitleggen
- Je kunt aan de hand van historische bronnen onderzoek doen en antwoord vinden op vragen
- Je weet wat voor politiek bestel er in de tijd van Filips II in Nederland was en hoe dat verschilt met het politieke bestel van nu
- Je kunt een eigen mening vormen over de heldenstatus van Willem van Oranje
Introductie
Introductie quizje
DE NEDERLANDSE OPSTAND, WAT WAS DAT OOK ALWEER?
Politieke bestel in de tijd van Filips II
Beantwoord de volgende vragen:
1) Wat voor vorm regering hebben wij tegenwoordig?
2) Wat zijn verschillen met de monarchie uit de tijd van Filips II?
3) Wat zijn overeenkomsten tussen onze regeringsvorm en de monarchie?
Bronnen die je hiervoor mag gebruiken zijn:
- http://wikikids.wiki.kennisnet.nl/Monarchie
- http://wikikids.wiki.kennisnet.nl/Parlementaire_monarchie
Beantwoord ook de volgende vragen over het kaartje hieronder:
Dit is een kaartje van hoe Nederland eruit zag in de tijd van Willem van Oranje.
4) Wat zijn de overeenkomsten met nu?
5) Wat zijn de verschillen met nu?
Hoe zit de opdracht in elkaar?
1) Filips, heer van de Nederlanden
2) Beeldenstorm
3) Pacificatie van Gent
4) Een belangrijke moord in Delft
5) Held of geen held?
Bij ieder hoofdstuk zal je de diepte ingaan en door middel van opdrachten informatie verzamelen voor je onderzoek. Deze informatie ga je uiteindelijk verwerken in een poster.
Eisen aan de opdracht:
Het onderzoek
- Het onderzoek moet minimaal uit 900 en maximaal uit 1000 woorden bestaan (dus ongeveer 200 woorden per hoofdstuk)
- Je typt het verslag in Word in lettertype Calibri/Arial/Tahoma in lettergrootte 12.
- Er moeten minimaal 5 en maximaal 7 plaatjes bij het onderzoek worden geplakt.
Het onderzoek
Hoofdstuk 1: Filips, heer van de Nederlanden
Filips II was niet alleen de baas over de Nederlanden. Hieronder zie je een kaartje met al het land waar hij het bestuur over had. Dit is alleen een kaartje van Europa. Spanje had ook nog veel koloniën in andere continenten. Een gezegde over dat Spanje zoveel land had over de hele wereld, was : Als Spanje beweegt, trilt de aarde.
De vragen waar je antwoord op moet gaan vinden in dit hoofdstuk zijn:
- Hoe was de band tussen Filips II en Willem van Oranje net nadat Filips II heer over de Nederlanden was geworden?
- Wat voor functie gaf Filips II aan Willem van Oranje?
- Wat zijn ketters?
- Wat voor geloof had Willem van Oranje?
- Wat voor geloof had Filips II en hoe merkte je dat terug in zijn regeren?
- Wat waren de twee redenen waarom de edelen (onder andere ook Willem van Oranje) het niet eens waren met het beleid van Filips II?
http://www.entoen.nu/willemvanoranje/beeld-en-geluid/canonclip-willem-van-oranje-(voortgezet-onderwijs)#beeld kijk tot 1:30.
- http://entoen.nu/willemvanoranje/po
- http://www.surfspin.nl/willem.html
- http://www.schooltv.nl/video/histoclips-de-opstand-in-de-nederlanden/ kijk nu tot 4:15.
Hoofdstuk 2 : De Beeldenstorm
Filips II woonde in zijn paleis in Spanje. Hij was dus niet aanwezig in de Nederlanden en besloot om iemand aan te stellen die in zijn plaats zou kunnen regeren. Hij koos ervoor om zijn halfzus Margaretha van Parma tijdelijk in zijn plaats te laten regeren. Ze kreeg de functie landvoogdes. Hiernaast zie je haar.
Filips II vond het erg belangrijk dat iedereen in zijn rijk Katholiek zou worden. Hij was zo opgevoed en vond dit het enige en ware geloof. Hij wilde graag dit met iedereen delen. Niet alleen omdat hij vond dat dit het beste geloof was maar ook omdat dit met het regeren van de landen beter zou gaan. Als iedereen hetzelfde zou geloven, zou ook niemand ruzie met elkaar maken over geloof, maar in vrede met elkaar leven.
Margaretha vond het soms lastig om dit vol te houden en de protestanten merkten dit. Ze waren eerst naar het buitenland gegaan omdat Filips II dus graag wilde dat iedereen katholiek zou zijn. Toen ze merkten dat Margaretha andere geloven een beetje toeliet, kwamen ze snel terug naar de Nederlanden. Ze gingen zelfs in het openbaar kerkdiensten houden, terwijl Filips II dit verboden had. In het jaar 1566 gingen de protestanten te ver.
landvoogdes: bestuurster namens de heer.
De vragen waar je antwoord op moet vinden in dit hoofdstuk zijn:
- Zoek uit wat er op 10 augustus 1566 gebeurde. Beschrijf de situatie
- Wie waren de aanstichters?
- Wat vind jij van wat de protestanten deden, tegenover de katholieke gelovigen?
- Wat was de reactie van Filips II?
De bronnen die je hiervoor mag gaan gebruiken zijn:
- http://www.entoen.nu/beeldenstorm/b1
- http://www.entoen.nu/beeldenstorm/beeld-en-geluid/vernield-relief-in-de-domkerk-te-utrecht#beeld
Hoofdstuk 3: Pacificatie van Gent
Veel van de Nederlanders waren in opstand gekomen na de Beeldenstorm tegen Filips II. Behalve de Zuidelijke Nederlanden, die waren katholiek en steunden Filips II nog wel. Filips II was erg teleurgesteld in Willem van Oranje, hij had hem nog wel een goede functie gegeven maar nu had Willem hem verraden. Willem van Oranje was zelfs met een leger gekomen om hem aan te vallen terwijl Filips II de rust terug aan het brengen was in de Nederlanden.
Het waren zware tijden voor de Spanjaarden. Ze hadden niet meer zoveel geld dus het was lastig voor Filips II om zijn soldaten te blijven betalen. Op een gegeven moment werd hij in de steek gelaten door de soldaten en de soldaten gingen de huizen van de Nederlanders plunderen voor eten.
Daar waren de inwoners van de Nederlanden natuurlijk helemaal niet blij mee. Toen besloten de Nederlandse protestanten en de Nederlandse katholieken voorlopig hun problemen over verschillende religies voor een poosje opzij te zetten en samen in opstand te komen met het leger van Willem van Oranje, tegen de Spanjaarden, en dan vooral tegen Filips II. Dit alles gebeurde in 1576.
De vragen waar je antwoord op moet gaan geven in dit hoofdstuk zijn:
- In de Pacificatie van Gent staan twee afspraken. Welke zijn dat?
- Wat was Filips II zijn reactie op de Pacificatie van Gent?
- Was de Pacificatie uiteindelijk een succes?
De bronnen die je daarvoor mag gaan gebruiken zijn:
- http://www.examenkaterngeschiedenis.nl/examenkaterngeschiedenis/205513
Hoofdstuk 4: Een belangrijke moord in Delft
Steeds meer kwamen de Nederlandse gebieden in opstand tegen de Spanjaarden. Filips II probeerde terug te vechten om de orde terug te brengen in het land maar de opstandelingen waren sterk. Een groot gedeelte van de Nederlanden had zelfs een verdrag met elkaar gesloten waarin stond dat Filips II niet meer hun koning mocht zijn. Filips II voelde zich verraden, vooral door zijn oude vriend Willem van Oranje. Eens was hij een van zijn beste adviseurs en nu was Willem van Oranje aan het proberen hem met geweld uit de Nederlanden weg te krijgen.
Filips II voelde zich zó verraden dat hij Willem van Oranje vogelvrij had verklaart. Willem van Oranje moest gestraft worden voor zijn daden en dat zou gaan gebeuren op 10 juli 1584.
Vogelvrij: Als je niet meer wordt beschermd door de wet en iedereen je mag vermoorden (voor een geldbedrag).
Vragen waar je in dit hoofdstuk antwoord op moet gaan geven zijn:
- Wat gebeurde er op 10 juli 1584 in Delft?
- Wie was de dader, waarom deed hij dat en hoe?
- Wat zal de reactie van Filips II zijn geweest?
- Hoe reageerde de Nederlandse bevolking?
De bronnen die je daarvoor mag gaan gebruiken zijn:
- http://entoen.nu/vensterplaat-willem-van-oranje
- https://docs.google.com/document/d/1COs2OJVTQRMp5-xzMpQNLYSrESbJsy9D-9CDx1za5_Q/edit?usp=sharing
Hoofdstuk 5: Held of geen held?
Aan jou de taak om de bronnen te gaan lezen en de volgende vraag te beantwoorden:
- Is Willem van Oranje een held of niet?
LET OP:
- Schrijf op zijn minst 3 argumenten op. Deze gaan we straks tijdens een klassengesprek bespreken.
De bronnen die je hiervoor gaat gebruiken, kun je vinden in de link hieronder:
De eindtoets
Nu je het onderzoek hebt gedaan en het klassengesprek is geweest, kun je je een goed beeld vormen over Filips II en de tijd waarin hij leefde. Om te bekijken hoeveel kennis je nu hebt verzameld met je onderzoek, mag je de eindtoets gaan maken die je in de link kunt vinden.
Wat kun je in de toets verwachten?
In de toets worden vragen gesteld over het onderzoek wat je zelf net hebt uitgevoerd. Aan de hand van het onderzoek mag je de toets gaan maken. Je mag het onderzoek ernaast houden terwijl je de toets maakt, een soort open-boek-toets dus.