Vulkanisme in Italië
Door Marit Bruin en Maarten Eijgenhuijsen
Stad bedolven met lava
Door onze vaste schrijfster van 'de Italiano', Marit Bruin
Gisterennacht is er een levensbedreigende vulkaanuitbarsting geweest, de eruptie is van de Vesuvius vulkaan, deze vulkaan ligt in de buurt van het stadje Pompeii. Toen de inwoners van het stadje de magma uit de vulkaan zagen spuiten, renden ze voor hun leven, voor de meeste was het te laat, er was een pyroclastische stroom, ook wel gloedwolk. Een pyroclastische stroom is gloeiend hete wolk die met grote snelheid de vulkaanhelling afdaalt. Er waren veel doden.
Onderzoekers hebben ongeveer 3.200 lichamen teruggevonden van 10.000 inwoners van het stadje.
De laatste keer dat Vesuvius vulkaan is uitgebarsten was in 1944, bij deze eruptie kwam de lava niet uit de bovenkant van de vulkaan maar aan de zijkanten. De vulkaan is na deze uitbarsting nog altijd actief gebleven.
de gevonden resten lichamen van de bewoners
de mensen zijn versteend geraakt door de lava
de uitbarsting van de Vesuvius
vulkanisme in Italë
Soms barst een vulkaan uit dat noem je een eruptie.
Een bekende vulkaan die is uitgebarsten is de Vesuvius die in de romeinse tijd is uitgebarsten maar heeft heel slachtoffers gemaakt.
Het bijzondere aan die eruptie is dat de mensen die in het lava terecht waren gekomen versteend zijn waardoor wij heel goed konden zien hoe mensen er toen uitzagen.
De Vesuvius is een strato vulkaan wat betekent dat hij vrij steile hellingen heeft en is opgebouwd uit verschillende lagen lava en vulkanisch as.
Een vulkaan ontstaat als als twee platen onder elkaar duiken (subductie).
De wegduikende plaat kan zo'n 600 tot 700 km zakken.
En op een paar honderd kilometer diepte smelt de plaat waardoor het magma kan stijgen en door de aardkorst breekt.
Vulkanisme komt voor op plaatsen waar twee platen uit elkaar drijven (divergentie) de magma gaat naar boven en stolt op de zeebodem.
door Maarten Eijgenhuijsen
Vulkanische verschijnselen in Italië.
bij vulkanisme gaat het niet alleen om vulkanen.
Er zijn nog andere vulkanische verschijnselen.
Een bijzonder vulkanisch verschijnsel is een geiser.
Dat is een heetwaterbron die stoom en water de lucht in spuit.
In de regio Toscane van Italië zijn veel geisers te vinden bij de uitgedoofde vulkaan Monte Amiata.
De geisers zijn grote publieks trekkers omdat het een geweldige ervaring om een geiser water te zien spuiten.
Vulkanische verschijnselen hebben altijd te maken een vulkaan het maakt niet uit of ze nog levend of dood zijn.
Want de hitte van de vulkaan blijft lang aanwezig.
In zo'n gebied met hitte van een vulkaan kunnen dus ook minerale bronnen onstaan, omdat mineralen snel oplossen in warm water.
Minerale bronnen zijn een voorbeeld van postvulkanische verschijnselen..
door Maarten Eijgenhuijsen
Bewegingen van platen
Vulkanen ontstaan doordat stukken aardkorst (platen) naar elkaar toe drijven (convergentie), van elkaar af drijven (divergentie) onder elkaar duiken (subductie) of langs elkaar schuren (transform)
De stukken aardkorst 'drijven' doordat er een stroming is in de aardmantel kunnen kunnen de platen bewegen.
Als de platen naar elkaar toe drijven, heet dat convergentie. Door convergentie ontstaat subductie. Stratovulkanen ontstaan door subductie, deze soort vulkaan is erg explosief en heeft een dikke stroperige magma. Doordat de magma niet over een groot gebied stroomt is de helling stijl en hoog. Stratovulkanen kunnen modderstromen en gloedwolkenveroorzaken. Modderstromen gebeuren alleen als de sneeuw op de helling smelt.
Door het uit elkaar drijven van platen ontstaan devergentie, een vulkanisch verschijnsel hiervan is een mid-oceanische rug. Omdat de platen uit elkaar druiven komt er magma naar boven, omdat dit tussen 2 oceanische platen gebeurt koelt de lava af. Door divergentie ontstaan schildvulkanen, deze soort vulkaan is erg plat door de waterige magma, hierdoor stroomt de lava over een groot gebied tijdens een eruptie.
Door het langs elkaar schuiven van platen ontstaat transform, door transform ontstaan aardbevingen.
Door Marit Bruin
Wist je datjes
~ De Vesuviusvulkaan is eigenlijk een calderavulkaan, maar door de stroperige explosieve lava is het een stratovulkaan geworden.
~ de Vesuviusvulkaan is een stratovulkaan in een calderavulkaan. Een calderavulkaan is een vulkaan me een ingestrorte krater waardoor een kratermeer is ontstaan.
~ een vulkaan is een berg met een uitsroomgat (krater) in de aardkorst, in de vulkaan is er goeiend heet gesmolten gesteente, als het in de vulkaan is heet het magma en als het uit de vulkaan is heet het magma.
~ de kennis over de bewegingen van platen, heet platentektoniek